ĐẬU TẰM – LOẠI HẠT TIỀM NĂNG CHO NGÀNH NÔNG SẢN VIỆT NAM

Đăng ngày: 27-12-2019

Đậu tằm có tên khoa học là Vicia faba L. thuộc họ đậu, thân thảo. Từ xa xưa, cách đây 5.000 năm, con người đã bắt đầu trồng đậu tằm. Cho đến 4.000 năm trước, đậu tằm đã được trồng phổ biến ở Địa trung hải, sau đó ở châu Âu. Đến đời Hán, đậu tằm theo đường tơ lụa đi vào Trung Quốc, rồi từ đó lan sang Nhật, Triều Tiên và nhiều nước châu Á. Chúng có hương vị hơi ngọt, mộc mạc và là một trong những thực phẩm từ thực vật được ưa thích nhất trên thế giới.

I. Khái quát chung về hạt đậu tằm

– Đậu tằm được trồng phổ biến ở 47 nước trên thế giới. Năm 2003, diện tích cây đậu tằm trên thế giới vào khoảng 2.63 triệu ha, năng suất ước tính 15,3 tạ/ha, sản lượng 4,03 triệu tấn. Trong đó Trung Quốc và châu Phi là nơi trồng nhiều nhất.

_ Đậu tằm được trồng tại Việt Nam lần đầu vào tháng 7/2009.

– Hạt đậu tằm có giá trị dinh dưỡng cao: protein 30%, 8 loại axit amin thiết yếu, tinh bột 49%, chất béo 0.8%. Do đặc điểm giàu đạm và tinh bột nhưng rất ít chất béo, hạt đậu tằm có thể dùng làm lương thực cho người và làm thức ăn chăn nuôi có giá trị.

– Hạt đậu tằm chín xanh có hàm lượng nước 70%, protein 13%, chất béo 0,7%, hợp chất hydratcacbon 11,7%, chất xơ thô 37,2%, tro 1,2% và các khoáng chất Ca, P, Fe, caroten, vitamin B1, B2, PP, C, có tiềm năng trở thành loại rau bổ dưỡng cho con người và cả vật nuôi.

II. Điều kiện để trồng đậu tằm

1. Nhiệt độ

Đậu tằm là cây ôn đới, ưa khí hậu mát mẻ và ẩm ướt, có khả năng thích ứng cao.
– Nhiệt độ nảy mầm: thích hợp nảy mầm ở là 25oC, thấp nhất 3,8oC.
– Nhiệt độ phát triển: 14-16oC, có thể chịu được 3-4oC
– Nhiệt độ ra hoa, thụ phấn: 15-22oC

2. Ánh sáng

Đậu tằm là cây ưa ánh sáng ngày dài, cần nhiều ánh sáng để đạt năng suất cao. Thiếu ánh sáng sẽ gây rụng hoa, giảm nốt sần ở rễ, giảm năng suất sinh học và năng suất hạt.

3. Nước

Đậu tằm là cây ưa ẩm, trong thời kỳ gieo hạt cần tưới đủ nước. Trong giai đoạn đầu sinh trưởng, hạn chế nước để rễ ăn sâu xuống đất, tăng nốt sần. Thời kỳ cây cho quả, cần tưới nhiều nước nhưng cần chú ý tránh để nước đọng, gây bệnh khô héo và rỉ sắt. Khi quả chín, lượng nước giảm dần.

4. Đất

Rễ đậu tằm phân bố trong tầng đất canh tác 30cm. Cần giữ cho đất có độ ẩm, tơi xốp để thoáng khí, thoát nước dễ dàng, như vậy rễ và các nốt sần mới phát triển tốt được. Độ pH phù hợp cho đậu tằm vào khoảng 6,2-8.

III. Công dụng của đậu tằm

Đậu tằm chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và protein. Chính vì vầy chúng mạng lại hiệu quả sức khỏe vô cùng ấn tượng, như cải thiện chức năng vận động và khả năng miễn dịch.
Dưới đây là lợi ích sức khỏe của đậu tằm, đã được chứng thực bởi các nhà khoa học và chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu thế giới công nhận mà người ăn chay nên biết tới!
1. Chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết
Ít ai ngờ rằng những cây đậu tằm với kích thước tương đối nhỏ, lại chứa một lượng chất dinh dưỡng “đáng kinh ngạc”.
Đặc biệt, chúng rất giàu protein thực vật, folate và một số vitamin và khoáng chất khác. Bên cạnh đó, đậu tằm cũng có các chất xơ hòa tan có thể hỗ trợ tiêu hóa và giảm mức cholesterol trong cơ thể của bạn

Một cốc (170 gram) đậu tằm nấu chín có chứa:
Lượng calo: 187 calo
Carbs: 33 gram
Chất béo: Dưới 1 gram
Protein: 13 gram
Chất xơ: 9 gram
Folate: 40% giá trị hàng ngày (DV)
Mangan: 36% của DV
Đồng: 22% của DV
Phốt pho: 21% DV
Magiê: 18% của DV
Sắt: 14% của DV
Kali: 13% DV
Thiamine (vitamin B1) và Kẽm: 11% DV
Ngoài ra, đậu tằm cung cấp một lượng nhỏ các vitamin B, canxi và selen khác.
2. Giúp giảm các triệu chứng của bệnh Parkinson
Đậu tằm rất giàu levodopa (L-dopa), một hợp chất mà cơ thể bạn chuyển đổi thành chất dẫn truyền thần kinh dopamine.
Bệnh Parkinson dẫn đến run, các vấn đề về chức năng vận động và đi lại khó khăn. Những triệu chứng này thường được điều trị bằng thuốc có chứa L-dopa.
Do đó, ăn đậu tằm có thể giúp giảm các triệu chứng của bệnh Parkinson, mặc dù nghiên cứu còn hạn chế.
Một nghiên cứu nhỏ ở 11 người mắc bệnh Parkinson, cho thấy ăn 1,5 cốc (250 gram) đậu tằm sau 12 giờ mà không dùng thuốc, có tác dụng tích cực tương đương với nồng độ dopamine trong máu và chức năng vận động như thuốc L-dopa.
Một nghiên cứu khác ở 6 người trưởng thành mắc bệnh Parkinson, cho thấy tiêu thụ 100–200 gram — khoảng 1 cốc tằm, cùng với thuốc chống Parkinson, carbidopa đã cải thiện các triệu chứng của bệnh parkinson vô cùng hiệu quả.
3. Đậu tằm có tác dụng bổ tỳ vị, rất hợp với những người yếu bụng, hay bị tiêu chảy. Tuy nhiên, khi ăn đậu tằm bạn phải bỏ hết lớp vỏ cứng phía ngoài.

IV. Sử dụng đậu tằm cho chăn nuôi

–  Do giá trị dinh dưỡng cao, hạt đậu tằm đã được người dân sử dụng làm thức ăn chăn nuôi cá, chăn nuôi bò sữa, bò thịt…
– Tại Trung Quốc, khi đưa đậu tằm vào khẩu phần thức ăn của cá trắm, thịt cá trở nên rắn chắc và thơm ngon hơn so với phương pháp nuôi bằng thức ăn thông thường. Ở nước ta vào năm 2009, người dân bắt đầu thử nghiệm dùng đậu tằm để nuôi cá chép, đem lại sản phẩm thịt cá thơm ngon vượt trội hơn cá trắm.
– Người dân đồng bằng sông Cửu Long đang phát triển phong trào nuôi cá chép giòn bằng hạt đậu tằm. Hạt đậu tằm là nguồn thức ăn dinh dưỡng giàu đạm cho cá, kích thích cá tăng trưởng nhanh, thịt cá giòn, chắc, thơm ngon. Cá chép giòn đã đem lại hiệu quả kinh tế đáng kể cho người chăn nuôi, giá cả ổn định từ 180.000 – 250.000đ/kg tại bè nuôi và 400.000đ/kg tại các nhà hàng ẩm thực cao cấp.
– Ngoài ra trong chăn nuôi gia súc, gia cầm, sử dụng hạt đậu tằm phối trộn với các nguyên liệu khác như cám gạo, cám ngô, khoai lang, khoai mì…trở thành nguồn thức ăn tinh giàu đạm, giàu tinh bột cho vật nuôi. Giúp nâng cao chất lượng thịt, chất lượng sữa của vật nuôi, từ đó đạt hiệu quả kinh tế cao hơn cho người nông dân.

Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm đến bài viết !